Weinig landen nemen hun cultuur zo serieus als de Fransen. Frankrijk speelt al sinds de 17e eeuw een belangrijke rol als centrum van cultuur en van de decoratieve kunst. Eerst alleen in Europa maar sinds de 19e eeuw ook in de rest van de wereld. Door de eeuwen heen is de invloed van de Franse cultuur veranderd. Sommige mensen (maar niet de Fransen zelf) zullen zeggen dat de Franse cultuur irrelevant is geworden in de 21e eeuw.
Werd Frankrijk voorheen zo bewonderd om zijn schrijvers, kunstenaars en muzikanten, tegenwoordig is het een verwelkende macht in de wereldwijde cultuurmarkt. Zo is 1/3de deel van alle fictie die verkocht wordt in Frankrijk vertaald uit het Engels en wordt maar een klein deel van de naar schatting 700 Frans boeken die jaarlijks verschijnen vertaald en verkocht in Amerika.
Succes hebben in Amerika is het laatste waar de Fransen zich druk over maken. Ook al verliest de Franse cultuur terrein in de rest van de wereld,
in Frankrijk zelf bloeit de cultuur als nooit te voren. Cultuur doordringt het dagelijkse leven. Elke grote stad heeft ten minste één jaarlijks
theater- of operafestival en zelfs de kleinste dorpjes houden
regelmatig orgel- of kamermuziek recitals. Kinderen leren de schoonheid van poëzie voordat ze leren lezen, radiostations zijn 24 uur per dag gewijd
aan diepzinnige filosofische discussies en de meest populaire tv-shows zijn politieke of moraalfilosofisch talkshows die uren lijken te duren.
In Frankrijk worden ongeveer 200 films per jaar gemaakt. De meeste worden uitsluitend in het filmhuiscircuit vertoond. Een opvallende uitzondering was The Artist, die in 2012 verraste door het winnen van vijf Oscars.
Franse kunstenaars hebben door de eeuwen heen heen in de voorhoede van de artistieke bewegingen gestaan. In de schilderkunst wordt de Romantiek geassocieerd met Eugene Delacroix en Jean Auguste Dominique Ingres. In de 19e eeuw waren schilderingen van het boerenleven populair en dan met name het werk van Jean-Baptiste Corot en Jean-Francois Millet. Het Impressionisme, met de nadruk op kleur en licht, wordt geassocieerd met Claude Monet, Pierre-Auguste Renoir, Camille Pissarro, Edgar Degas en Edouard Manet. Het postimpressionisme volgde later met werken van Henri Matisse, Paul Cezanne, Georges Seurat, en Pierre Bonnard. Grote 20e eeuwse schilders zijn onder andere Georges Braque en Jean Dubuffet. De meest bekende Franse beeldhouweris Auguste Rodin.
Theater en dans hebben ook een lange traditie in Frankrijk. Het land heeft grote toneelschrijvers voortgebracht waaronder Pierre Corneille, Jean Racine, Molière, Gustave Flaubert en Alexandre Dumas.
Frankrijk heeft de meeste Nobelprijzen voor literatuur gewonnen.
Straattheater, optochten en regionale theaterproducties floreren en worden vaak zwaar gesubsidieerd door de staat die cultuur serieus neemt. Deze vrijgevigheid jegens de kunst strekt zich uit tot de filmindustrie, een van de zwaarst gesubsidieerd in Europa. Fransen hebben toegang tot meer nationaal geproduceerde films dan hun buren. Veel Franse steden houden jaarlijkse filmfestivals, de beroemdste en meest glamoureuze is het filmfestival van Cannes.
Fransen nemen hun glamour serieus. Haute couture wordt vereerd op een manier die veel landen alleen zouden reserveren voor hun oude meesters.
Parijs, waar Coco Chanel haar wereldberoemde label begon, is nog steeds de thuisbasis van
enkele
van ‘s werelds grootste hedendaagse ontwerpers waaronder Yves Saint Laurent en Karl Lagerfeld.
Hoe belangrijk kunst, muziek, mode en theater ook zijn voor de meeste Fransen, eten is iets dat mensen gegarandeerd samen brengt. Het Franse
leven, en het sociale leven in het bijzonder, draait om de gezamenlijke maaltijd. Complete dorpen op het platteland komen regelmatig bijeen om samen
te eten. De meeste dorpen en steden hebben een zogenaamde Salle des fêtes, een
feestzaal, waar men gezamenlijk kan eten op feestdagen of tijdens
festivals.
Fransen gaan niet naar de wekelijkse voedselmarkten om alleen maar eten te kopen, ze gaan er ook heen om te discussiëren en te leren over het voedsel dat ze kopen. Men zoekt op de markt de allerbeste, op maat gemaakte, ingrediënten, met de deskundige hulp van (meestal) de persoon die het voedsel zelf produceert. Verkopers van Kaas adviseren je welke kaas je het beste kunt kopen, afhankelijk van hoe laat en op welke dag je wilt eten, geven ze ook nauwkeurige instructies over de beste wijn die je erbij moet drinken. De slager zal je vertellen hoeveel minuten en welke temperatuur het vlees nodig heeft. Bij de groentekramen mag je in het fruit knijpen – in feite, men zou teleurgesteld zijn als je er niet in zou knijpen voordat je iets koopt.