Mireille Bosscher,  woensdag 12 september 2018

 

In de afgelopen jaren heeft het zogeheten levenstestament in Nederland een enorme vlucht genomen. Vele duizenden afspraken zijn inmiddels bij notarissen in het hele land getekend. Niet zo vreemd, als je bedenkt dat deze specifieke akte (een uitgebreide volmacht) vele voordelen biedt. Zo kun je tijdens je leven de regie meer in eigen hand houden door een gevolmachtigde aan te wijzen voor financiële kwesties. En je kunt – als dat onverhoopt nodig is – besluiten over het delegeren van medische kwesties, om maar iets te noemen. Op deze manier kan voorkomen worden dat het tot een onderbewindstelling via de rechtbank moet komen. Naar mijn mening een mooi resultaat van samenwerking tussen notarissen, banken, artsen en kantonrechters. Zeker met het oog op de vergrijzing.

Theorie en praktijk lopen nogal eens uiteen

Alleen maar positieve geluiden? Was het maar waar. Zoals zo vaak lopen de theorie en de praktijk nogal uiteen. Daar kwam een van mijn cliënten onlangs achter toen hij middels het levenstestament van zijn moeder een woning in Frankrijk wilde verkopen.
Ik schets u eerst even de situatie. Jaren geleden is dat huis in Frankrijk na het overlijden van vader op naam van zowel moeder als zoon gezet. Nu moeders gezondheid sterk achteruit gaat, ziet de zoon geen reden meer om de woning nog langer aan te houden. Zelf brengt hij zijn vakanties liever in Spanje door. Moeder vertrouwt haar zoon volledig en heeft via een Nederlandse notaris zo’n levenstestament geregeld. De compleet gerenoveerde woning is erg in trek en enkele weken later dient zich al een koper aan. De onderhandelingen verlopen vlotjes en een deal is snel gesloten. Voor het eind van het jaar zal alles afgewikkeld zijn. Dat komt erg goed uit met het oog op de oplopende kosten van de zorg voor moeder.
Gewapend met het levenstestament reist mijn cliënt voor de ondertekening van de koopakte naar Frankrijk. Maar tot zijn verbijstering wordt zijn volmacht niet erkend! Simpelweg omdat het pand en de koopsom er niet in beschreven staan. En dan te bedenken dat men in Frankrijk sinds jaar en dag een eigen notariële volmacht kent, de zogenaamde mandat de protection future.

Accepteert de kandidaat-koper maanden uitstel?

De teleurstelling bij mijn cliënt laat zich raden. En nu moeder niet langer in staat is een akte te ondertekenen, vanwege haar dementie, zit er niets anders op dan via een Nederlandse rechter toch een onderbewindstelling te regelen. De overdracht zal hierdoor enkele maanden vertraging oplopen. En de vraag is dan maar of de potentiële koper daarop wil wachten.
Mijn cliënt is niet de eerste en zal ook niet de laatste zijn die hier mee te maken krijgt. Daarbij is Frankijk niet het enige Europese land waar de notarissen sceptisch staan tegenover de uitvoering van een Nederlands levenstestament. Om die reden is door het Nederlandse notariaat een model voor een volmacht ontwikkeld, specifiek bedoeld voor eigenaren van onroerend goed in het buitenland. De woning wordt daarin uitgebreid omschreven, zodat ook een Franse notaris er wel uitvoering aan moet geven.

Wat leert dit verhaal?

Een akte die in Nederland alom geaccepteerd is, kan op weerstand rekenen in Frankrijk. Laat u dus tijdig adviseren door een deskundige op het terrein van Frans notarieel recht. Zo voorkom je teleurstellingen en tijdverlies.