Joost van der Heijden,  woensdag 28 februari 2018

 

De notaris wordt bij de eigendomsoverdracht door de koper aangewezen. Als verkoper heb je weinig invloed op die keuze. Als het een onbekende notaris is, ben ik altijd benieuwd hem te leren kennen. Over zijn juridische kennis maak ik me nooit zorgen. Die is goed, mede dankzij de strenge toelatingseisen die de Italiaanse beroepsorde stelt. Wat wel te wensen kan overlaten, is het organisatievermogen, het in een vroeg stadium opvragen van de gewenste gegevens en het tijdig doorgeven van de kosten van de overdracht en van de concept koopakte.

Van groot belang is wie je contactpersoon bij het kantoor is en dat je ook rechtstreeks met de notaris kunt overleggen. Dat is vaak lastig. Als je met een nieuw onbekend kantoor te maken krijgt, moet je dus maar afwachten hoe dat werkt. Dat ondervond ik enkele jaren geleden toen ik door een hypotheekbank werd gevraagd aanwezig te zijn bij de overdracht van een huis van een klant bij een mij onbekende notaris. De klant had een schuld aan die bank en diende deze uit de opbrengst van de verkoop af te lossen, tegen gelijktijdige doorhaling van de hypotheek. Dat alles diende op het kantoor van de notaris geregeld te worden. De vraag was hoe. De klant stelde voor om het geld onder de notaris te deponeren en dit via hem aan de bank door te betalen, zoals dat in Nederland en België gebruikelijk is. Ik deelde mee dat Italiaanse notarissen daar doorgaans niet aan meewerken en geen Stichting Derdengelden hebben en dat de bank het risico loopt dat de gelden voorlopig niet zullen worden doorbetaald als er iets met de notaris gebeurt. Omdat de klant bleef aandringen, verzocht de bank mij te onderzoeken wie de notaris was. De klant wist alleen dat hij in de Republiek San Marino kantoor hield en door zijn koper uit Oost-Europa was uitgezocht. Die keuze vond ik vreemd omdat het huis in Italië lag en de Republiek San Marino en Italië twee verschillende staten zijn en het maar de vraag is of een notaris uit San Marino bevoegd is om de overdracht van Italiaans onroerende goed te regelen (dat blijkt wel het geval).

Toen ik de naam van de notaris ging googelen, verwachtte ik vanwege de twijfelachtige reputatie van San Marino niet veel goeds, maar het resultaat overtrof elke verwachting. De naam was snel gevonden, maar niet alleen op de site van zijn kantoor maar vooral ook in artikelen die over een notaio radiato gaan, dat wil zeggen een notaris die uit het ambt gezet is. Het bleek inderdaad om deze notaris te gaan. Hij was voor het leven geroyeerd omdat hij een geantidateerde akte had opgemaakt met een valse verklaring om een verdachte, die een gewapende roofoverval in Napels had gepleegd, een alibi te verstrekken. Die betreffende akte bevatte een verklaring van zijn vader (een gepensioneerd politieman) dat de verdachte, op het moment dat de roofoverval in Zuid-Italië plaatsvond, door hem in San Marino vanwege een verkeersovertreding van de weg was gehaald.

Omdat vader dit als gevolg van zijn pensioen niet meer in een proces-verbaal kon vastleggen, zou hij zijn zoon toen gevraagd hebben die verklaring in een notariële akte op te nemen. Nadat werd vastgesteld dat die verklaring vals was en ook later opgesteld, zijn beiden strafrechtelijk veroordeeld en is de zoon uit het ambt gezet. Dit alles is nog steeds via Google terug te vinden.

U zult begrijpen dat ik sedertdien sneller op Google kijk als ik het idee heb dat er iets niet klopt. Alleen ben ik zoiets nooit meer tegengekomen en in Italië zal ik dat ook niet vinden vanwege de goede kwaliteitsbewaking van het notariaat aldaar. Maar in San Marino...