Joost van der Heijden,  donderdag 29 augustus 2019

 

Wat moet je doen om een Italiaans huis na het overlijden van de buitenlandse eigenaar op naam van de erfgenamen te zetten? De erfgenamen dienen daarvoor in Italië successieaangifte te doen. Zij moeten daartoe de gegevens van de erflater en de Italiaanse zaken die op zijn naam staan aanleveren en aangeven op wie van hen de eigendom daarvan is overgegaan en waarom. De vraag om welke zaken het gaat, is eenvoudig te beantwoorden. Dat blijkt uit het kadaster en kan met een uittreksel worden aangetoond. Op wie de eigendom door de vererving is overgegaan, is moeilijker vast te stellen. Dat moet een notaris doen aan de hand van de feiten en omstandigheden, het eventueel aanwezige testament en het recht dat op de vererving van toepassing is. Maar welke notaris uit welk land moet dat vaststellen en het recht van welk land is daarbij beslissend?

Erfrechtverordening

Dat zijn lastige vragen, die snel tot onzekerheid kunnen leiden. De Europese Raad heeft daar iets aan gedaan door op 17 augustus 2015 de Europese Erfrechtverordening vast te stellen en de Europese erfrechtverklaring (EEV) in het leven te roepen. De verordening geeft antwoord op de voornoemde vragen en de EEV maakt het voor erfgenamen eenvoudig om in een andere lidstaat aan te tonen welke rechten zij op daar gelegen zaken van een buitenlandse erflater hebben. De EEV wordt op verzoek van de erfgenamen opgesteld door een notaris in het land van de laatste woonplaats van de erflater. De verklaring heeft in alle lidstaten dezelfde rechtsgevolgen en bewijskracht. Om deze in een ander land te kunnen gebruiken, zal de EEV in de taal van dat land vertaald moeten worden, tenzij de notaris een tweetalige verklaring heeft afgegeven. Dat laatste kan ik laten regelen als de EEV voor Italië nodig is.

Online-successieaangifte

De regels die bepalen hoe de successieaangifte moet worden gedaan, zijn per 1 januari 2019 gewijzigd. De aangifte kan sindsdien alleen nog online worden ingediend. Net als bij het oude systeem dient dat door een Italiaanse geometra of notaris te worden gedaan. Die hebben daarvoor meerdere documenten nodig, waaronder de EEV. Het nieuwe systeem is geautomatiseerd en dat moet de snelheid van de behandeling en het zicht op de voortgang daarvan verbeteren. Het systeem is zo ingericht dat direct na de indiening van de aangifte een ontvangstbevestiging wordt verstuurd, met het nummer waaronder de aangifte bij het belastingkantoor dat de aangifte controleert is geregistreerd. Als dat kantoor vragen heeft – en dat komt bij successieaangiften van buitenlanders vaak voor – zal pas over de aangifte worden beslist nadat de indiener daarover op dat kantoor is gehoord. Welk kantoor dat is, hangt af van de vraag of de erflater ooit bij een Italiaanse gemeente ingeschreven is geweest. Als dat het geval is, zal dat het provinciaal kantoor van die gemeente zijn, zo niet het belastingkantoor in Rome. Om praktische redenen adviseer ik erfgenamen de aangifte te laten doen door een geometra in de buurt van het kantoor dat de aangifte behandelt. Als dat Rome is, kan ik verwijzen naar een geometra aldaar. Zodra de aangifte is geaccepteerd, wordt de belasting geïncasseerd, de aangifte bevestigd en de tenaamstelling in het kadaster aangepast. Dat laatste gebeurt automatisch en is de grootste verbetering ten opzichte van het oude systeem, waar dat apart moest worden verzocht en het kadaster geen bericht stuurde als dat was gedaan. Een andere wijziging is dat de betaling van de belasting die bij aangifte verschuldigd is via de rekening van de indiener wordt geïncasseerd. De belastingtarieven zelf zijn niet gewijzigd (3% van de kadastrale waarde) en dat bevestigt dat ook in Italië geldt: leuker kan de fiscus het niet maken, eenvoudiger wel!